طراحی و اجرای موتورخانه صنعتی و ساختمانی- طراحی موتورخانه ساختمانی با استفاده از نرم افزار CAREER و PDMS و اجرای استاندارد بر اساس نقشه طراحی با 30 سال تجربه

استخر سونا و جکوزی

طراحی استخر

به طور کلی یک استخر مراحل اجرای زیادی دارد. برای اجرای یک استخر باید ابتدا نقشه معماری آن تهیه شود. نقشه معماری با توجه به خواسته کارفرما تهیه می‌شود. در طراحی باید تمام نکاتی ظاهری از قبیل طراحی کاشی ‌کاری، طراحی شکل کلی استخر، طراحی عمق و محوطه سازی استخر و سنگ‌های به کار رفته در آن مشخص می‌شود. هر چه استخر زوایای منحنی بیشتری داشته باشد اجرای آن سخت تر است بنابراین طراح باید به این نکته توجه کند که طراحی آن ممکن است چقدر هزینه بردارد باشد. ضمن اینکه اندازه استخر با توجه به اینکه مقدار حجم آب را مشخص می‌گند در طراحی تاسیسات، لوله‌کشی، تصفیه خانه و موتورخانه آن تاثیر مستقیم دارد.

اجرای ابنیه استخر

ابنیه استخر شامل مراحل زیادی است و از کف تا کاشی‌کاری باید مرحله به مرحله درست و طبق اصول عمرانی ساخته شود. مراحل استخر به ترتیب خاک برداری، قالب گیری، آجرچینی، آرماتوربندی، بتن ریزی، عایقکاری، و کاشی‌کاری است. تمام مراحل استخر مهم هستند اما معمولا در اجرای استخر دو مرحله کاشی‌کاری و عایق‌کاری حساس‌ترین مراحل هستند. عایقکاری می‌تواند تک‌لایه، دولایه یا چندلایه و با استفاده از قیرگونی یا چسب بتن انجام گیرد. لوله‌های انتقال آب ببه استخر و تصفیه خانه استخر باید زیر کار قرار گیرد و باید از جنس مقاوم برای اجرای تاسیسات استخر استفاده کرد.

تاسیسات تصفیه خانه و موتورخانه استخر

استخر‌ها معمولا در کنار سونا و جکوزی ساخته می‌شوند. استخر چه در کنار سونا و جکوزی ساخته شوند و چه تنها باشند باید یک سیستم موتورخانه و تصفیه خانه برای آب استخر در نظر گرفته شود. زیرا در غیر این صورت آب استخر کثیف شده و ایجاد عفونت می‌کند. تصفیه خانه و موتورخانه استخر با توجه به مقدار آب آن طراحی می‌شوند.

Fusce sodales purus a arcu hendrerit fermentum. Fusce sem odio, hendrerit sit amet sem id, mollis molestie ante. Donec vehicula blandit eros, ut ultrices magna varius in. Aenean interdum a nunc et rhoncus. Mauris venenatis dolor eu leo semper rhoncus eget interdum nunc. Cras convallis vitae felis lacinia sodales

Quisque arcu elit, condimentum eu convallis nec, mattis vitae elit. Aliquam eu justo eu ipsum ultricies rutrum non eu sapien. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Aenean congue porttitor ligula, in tempor ipsum sagittis ut. Suspendisse sit amet tortor urna, ut mattis massa.

پایپینگ و لوله کشی

به طور کلی پایپنگ و لوله کشی برای انتقال انواع سیال استفاده می‌شود. هر سیالی ویژگی منحصر به فرد خود را دارد. بنابراین برای هر سیال لوله مخصوص به آن انتخاب می‌شود. مسلم است که با تغییر نوع لوله روش پایپینک و اجرای لوله کشی متفاوت است. در ادامه انواع لوله کشی‌های ساختمان آمده است.

انتخاب پمپ موتورخانه

در سیستم حرارت مرکزی با جریان اجباری برای سیستم آب گرم یا آب داغ انرژی لازم برای گردش سیال از طریق پمپ تهیه می‌شود که می‌تواند در مسیر رفت و یا برگشت نصب شود. وظیفه پمپ سیرکولاتور جبران افت فشار حاصل از گردش سیال در لوله‌ها است. برای تعیین و انتخاب پمپ باید مقدار آب در گردش در واحد زمان یا دبی پمپ و مقدار افت فشار ناشی از حرکت سیال در لوله‌ها یا هد پمپ مشخص باشد. هر پمپ دارای یک منحنی مشخصه است که شرکت سازنده در کاتالوگ محصول خود ارایه می‌دهد و با داشتن هد و دبی پمپ می‌توان از روی کاتالوگ پمپ مورد نظر را تعیین کرد.

هد پمپ

از آنجایی که پمپ باید قدرت انتقال سیال را تا دورترین محلی که سیال در حرکت است تامین کند، باید جمع تمام افت فشار را برای تعیین هد پمپ محاسبه کرد. افت فشارهای مسیر لوله عبارتند از: 1- افت فشار ناشی از اصطکاک جریان در لوله‌ها، 2- افت فشار شیرآلات و اتصالات.

مقدار این افت فشارها با استفاده از روابط هیدرولیکی قابل محاسبه است اما مقدار این افت فشارها قبلا توسط این فرمول‌ها محاسبه شده و مقدار افت فشار هر کدام معادل چند فوت لوله با همان سایز در استانداردها آورده شده است.

 در عمل و به صورت سرانگشتی می‌توان طول معادل اتصالات مختلف را برابر 50% طول معادل مسیر رفت و برگشت در نظر گرفت. به این ترتیب با جمع طول معادل اتصالات و لوله‌های رفت و برگشت و ضرب آن در نرخ افت فشار واحد طول لوله هد پمپ مورد نظر محاسبه می‌گردد. اگر طول لوله رفت برابر L باشد و طول مسیر برگشت با مسیر رفت برابر باشد، می‌توان طول مسیر رفت و برگشت را 2L در نظر گرفت. بنابراین افت فشار کلی به احتساب 50% کل لوله‌ها برابر 3L است.

به طور کلی مناسب ترین افت فشار لوله‌ها برابر 300 میلی اینج بر  فوت یا 2.5 فوت در هر 100 فوت طول لوله در نظر گرفته می‌شود. که با این فرمول هد پمپ بر اساس طول لوله رفت و یا برگشت عبارت است از:

H=3L*(2.5/100)=0.075L

البته باید توجه کرد که همیشه دورترین واحد حرارتی بیشترین تلفات را ندارد و مسیری که اتصالات و شیرآلات بیشتری دارد می‌تواند افت فشار بیشتری داشته باشد که در این صورت باید با معیار بیشترین افت فشار محاسبات را انجام داد.

دبی پمپ

برای محاسبه دبی پمپ از محاسبات زیر استفاده می‌شود:

GPM=Q_t/10000

که GPM دبی پمپ بر حسب گالن بر دقیقه است و Q_t بار حرارتی کل ساختمان بر حسب Btu/hr است. ثابت 10000 با فرمول زیر محاسبه شده است.

10000=8.33(lb/gal)*60(min/hr)*20(F)

که deltaT مقدار اختلاف دمای رفت و برگشت بر حسب فارنهایت است.

برای محاسبه دبی پمپ به روش سرانگشتی، از فرمول زیر محاسبه می‌شود.

GPM=(A)*0,045

که در این فرمول A زیربنای ساختمان به متر مربع است.

حال با داشتن دبی و هد پمپ می‌توان پمپ مورد نیاز را با استفاده از کاتالوگ شرکت‌های سازنده که منحنی مشخصه پمپ در آن مشخص شده است طراحی و انتخاب کرد. محور عموی منحنی مشخصه هد و محور عمودی آن برای دبی تعریف شده است. اگه قدرت پمپ ما بین دو منحنی قرار گیرد، پمپ مورد نظر باید روی منحنی بالاتر که قدرت بیشتری دارد انتخاب شود. در انتخاب پمپ اختلاف دمای آب رفت و برگشت در حرکت سیال موثر است. ولی از نیروی همرفت حاصل از این اختلاف صرف نظر می‌شود.

نکات مهم طراحی و انتخاب پمپ

معمولا مقدار افت فشاری که در سیستم تاسیساتی نو وجود دارد کمتر از  مقدار محاسبه شده است زیرا لوله‌ها نو هستند. به همین دلیل دبی آبی که در نظر گرفته شده است بیشتر از مقدار پیش بینی شده است و این مساله باعث می‌شود که پمپ نیازمند قدرت بیشتری باشد و پمپ در اضافه بار کار می‌کند. به همین دلیل پمپ را باید بر اساس همان مقدار افت فشار طراحی شده و نه با ضریب اطمینان طراحی و انتخاب نمود. و اگر دبی پمپ بیشتر از مقدار طراحی شده در نظر گرفته شود، چون در عمل مقدار دبی مورد نظر کمتر است، مقدار هد منحنی مشخصه بیشتر می‌شود. در صورت استفاده از منبع انبساط باز، احتمال دارد آب از منبع سرریز کند. در صورتی که حرکت سیال در لوله‌ها با صدا همراه باشد احتمالا پمپ با قدرت مناسب انتخاب نشده است و باید پمپ با پمپ مناسب تعویض شود و یا به نحوی فشار سیستم تنظیم شود. در تاسیسات بزرگ و یا حساس باید علاوه بر پمپ اصلی یک پمپ رزرو در نظر گرفته شود تا در مواقع تعمیر پمپ اصلی سیستم از کار نیفتد. در ساختمان‌های کوچک به جای پمپ رزرو می‌توان مسیری بایپس تعیین شود و هنگام خرابی پمپ از آن مسیر استفاده گردد. پمپ سیرکولاتور معمولا دارای سرعتی بین 1000 تا 2000 RPM هستند. راندمان پمپ‌های کوچک بین 45 تا 70 درصد و راندمان پمپ‌های متوسط (تا قدرت 1hp) بین 50 تا 60 درصد هستن و هرچه قدرت پمپ افزایش یابد راندمان بیشتر می‌شود به طوریکه در پمپ بزرگ راندمان بین 75 تا 99 درصد است.

پمپ

پمپ ها از نظر ساختار و مکانیسم انتقال و پر فشار نمودن مایع انواع مختلفی را شامل می شوند اما در سیستم های تهویه مطبوع و هم چنین ابرسانی و انتقال فاضلاب ، پمپ های گریز از مرکز رایج ترین نوع استفاده است.

پمپ های گریز از مرکز نیز از نظر نصب ، ساختار و کاربری در انواع زمینی، خطی ، یک طبقه ، چند طبقه ، گردشی و تغذیه در گروه های مختلفی طبقه بندی می شوند.

پمپ های خطی به طور معمول تا توان 2 اسب و با ارتفاع ابدهی 1 تا 55 فوت و 1750 دور در دقیقه و پمپ های زمینی با توان ، دبی و ارتفاع ابدهی بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند.

اجزای پمپ

پمپ گریز از مرکز دارای دو بخش اصلی شامل پوسته حلزونی شکل و پروانه است. به طور معمول جنس پوسته یا حلزونی از چدن و جنس پروانه بنا به نوع سیال پمپ شونده، ممکن است از مواد پلیمری،  برنز، فولاد یا استیل باشد.

 محور گردنده، جعبه اب بندی، یاتاقان یا بلبرینگ از سایر قطعات پمپ هستند. اب بند کننده یا جعبه ابندی بخشی از پمپ است که در محل ورود محور گردنده به حلزونی پمپ قرار گرفته و مانع از نشت سیال از حلزونی به بیرونی می شود.محور گردنده ،خود در داخل غلافی قرار می گیرد که این غلاف نیز جزیی از کل پوسته و بدنه پمپ محسوب می شود.

منحنی مشخصه پمپ

نمونه ای از منحنی مشخصه پمپ ها در تصویر زیر نمایش داده شده است . در این نمودار توان پمپ برای محدود ای از قطر پروانه ها و دبی به نمایش در امده و در عین حال بازده پمپ تحت فشار و دبی مشخصی با توجه به قزر پروانه و توان قابل دستیابی است. چنین نمودار های بر اساس ازمایش های متعدد با چندین پروانه با قطر های متفاوت با دور ثابت و برای دبی های مختلف ترسیم می شود و میانگین نتایج ناشی از این ازمایش ها را نمایش می دهند.

این گونه منحنی ها را منحنی هد – دبی نیز می خوانند و هد کل در ان ها به معنای اختلاف فشار بین مکش و دهش است.مطابق نمودار زیر به هنگام افزایش دبی یا مقدار گذر جریان در واحد زمان ، مقدار هد یا فشار دهش کاهش می یابد.

منحنی مشخصه پمپ ممکن است با شیب کم یا زیاد باشد که نمونه ای از ان در تصویر زیر نمایش داده شده است.در منحنی با شیب کم یا یکنواخت فشار در هنگام قطع تقریبا 1.1 تا 1.2 برابر فشار در نقطه بهترین بازده است.

 معمولا پمپ هایی که با شیب کم کار می کنند در سیستم های بسته مجهز به شیر های کنترل تناسبی دو راهه مورد استفاده قرار می گیرند و پمپ هایی با منحنی شیب زیاد برای سیستم های باز مانند برج های خنک کننده مناسب هستند ، زیرا در این نوع کاربرد فشار نسبتا زیاد و دبی ثابت مورد نیاز است.

انطباق منحنی سیستم ابی و منحنی پمپ

در سیستم ها آبی مقدار افت فشار ناشی از اصطکاک از طریق رابطه زیر که به معادله دارسی – ویسباخ مشهور است تعیین می‌شود. 

اساس و عملکرد پمپ های سانتریفوژ

نیروی گریز از مرکز

 نیرویی که باعث می شود جسمی که در یک مسیر دایره ای در حال حرکت است،  همانطور حول یک نقطه ثابت به حرکت دایره ای خود ادامه دهد، نیروی مرکز گراست، جهت نیروی مرکز گرا به سمت مرکز منحنی است. نیروی گریز از مرکز همانطور که از اسمش مشخص است، بایستی عکس نیروی مرکز گرا باشد.

نیروی گریز از مرکز وجود خارجی ندارد. در حقیقت نیروی گریز از مرکز اینرسی جسم می باشد.

نشان دادن مسیر حرکت جریان در پمپ و توضیح وضعیت انرژی:

در پمپ سانتریفوژ معمولا از الکتروموتور برای به حرکت در اوردن شافت و پروانه استفاده می شود. انرژی الکتریکی توسط موتور به انرژی مکانیکی تبدیل می شود و انرژی مکانیکی باعث چرخش پروانه و شافت می گردد.

سیال در بین پره ها شروع به حرکت خواهد کرد و سرعت و فشار ان مرتبا زیاد می شود تا زمانی که سیال به نوک پره برسد. در حین حرکت سیال در طول پره ها، انرژی مکانیکی به انرژی جنبشی و انرژی فشاری تبدیل می شود و به سیال منتقل می گردد.

سیال فوق پس از ترک پروانه با حداکثر انرژی جنبشی به داخل پوسته تخلیه می شود. در پوسته پمپ حلزونی، سطح مقطع مرتبا در حال افزایش است و از طرفی میزان دبی پمپ نیز در مقطع های مختلف یکسان نخواهد بود. چون سطح مقطع متناسب با مقدار سیال جاری در ان مقطع بوده و اندازه مقطع نیز مرتبا در حال تغییر است، در نتیجه متوسط سرعت ثابت می ماند.

حال سوال اینجاست که چرا باید سرعت در پوسته ثابت نگه داشته شود؟

هدف از ثابت نگه داشتن سرعت در پوسته، جلوگیری از افزایش فشار استاتیکی در پوسته به خاطر افزایش سطح مقطع است. همانطور که قبلا گفته شد با افزایش سطح مقطعف سرعت کاهش و فشار استاتیکی افزایش می یابد و تغییر فشار استاتیکی سیال در داخل پوسته منجر به ایجاد نیروی radial force  بر پروانه می شود.

با ثابت نگه داشتن فشار در پوسته از ایجاد این نیرو جلوگیری می شود. اما در عمل تغییر فشار استاتیکی در داخل پوسته به علت افزایش سطح مقطع در ان حتی زمانی که پمپ در شرایط راندمان بهینه خود یا همان bep             کار می کند وجود دارد.

بنابراین در حالت واقعی درصدی از افزایش فشار در پمپ به علت افزایش سطح مقطع پوسته ایجاد می شود. طی براورد های انجام شده مقدار افزایش فشار استاتیکی در پوسته حدودا یک سوم مقدار افزایش فشار استاتیکی در پروانه می باشد.

ترکیب موازی پمپ های سانتریفوژ

در حین بهره برداری از پمپ به دبی بیشتری نیاز پیدا می کنیم. در صورت باز نبودن شیر discharge  به طور کامل ان را ارام ارام باز می کنیم. دبی افزایش می یابد ولی از طرفی هد شدیدا  افت می کند.

یک راه حل برای تامین دبی بیشتر، استفاده از پمپ بزرگتر است. سوال انجاست که ایا انتخاب یک پمپ بزرکتر همیشه راه حل مناسبی است؟

واضح است که پمپ بزرگتر هزینه خرید و تعمیر و نگهداری بیشتری دارد. بهترین راه حل برای تامین دبی بیشتر استفاده از چند پمپ کوچک و نصب انها به صورت موازی است. برای بدست اوردن منحنی H-Q پمپ های موازی، دبی پمپ ها را در یک هد ثابت با هم جمع کرده و منحنی را رسم می کنیم.

ترکیب سری پمپ ها

در حین بهره برداری از پمپ به هد بیشتری نیاز پیدا می کنیم. با بستن شیرdischarge   به ارامی هد افزایش پیدا می کند ولی از طرفی دبی به شدت کاهش می یابد. استفاده از پمپ بزرگتر برای تامین هد بیشتر راه حل مناسبی نیست، بهترین روش برای تامین هد مورد نیاز، استفاده از چند پمپ کوچک و نصب انها به صورت سری است.

دبی تمام پمپ ها یکی است و هد خروجی کل پمپ ها زا جمع هد پمپ ها در ان دبی حاصل می شود. برای بدست اوردن منحنیH-Q   پمپ های سری، هد پمپ ها را در دبی ثابت با هم جمع می کنیم.

ساختمان و اجزای پمپ سانتریفیوژ

پروانه – شافت – پوسته – بوش شافت – رینگ سایشی پروانه و پوسته – سیستم اب بندی – یاتاقان – سیستم flushing – کوپلینگ – سیکلون – فیلتر و strainer

پروانه

حرکت از موتور محرک بوسیله شافت به پروانه منتقل می شود. سیال از چشمه پروانه به سمت پره ها حرکت کرده و در امتداد پره ها به طرف محیط پروانه جریان می یابد. پروانه پمپ وظیفه انتقال انرژی به سیال رابه عهده دارد.

یک پروانه از قسمت های زیر تشکیل شده است :

• توپی پروانه (hub)
• پره های پروانه (vane)
• لفافه (shroud)
• چشمه پروانه(eye)

تقسیم بندی پروانه از لحاظ ساختمان مکانیکی

• پروانه بسته(enclosed impeller)
• پروانه نیمه باز(semi open impeller)
• پروانه باز(open impeller)

تقسیم بندی پروانه از لحاظ جهت جریان سیال

• جریان شعاعی(radial flow)
• جریان محوری(axial flow)
• جریان شعاعی – محوری(axial – radial flow)

تقسیم بندی پروانه از لحاظ وضعیت ورود سیال

• مکش یکطرفه(single suction)
• مکش دو طرفه(double suction)

شافت

انتقال گشتاور در حین راه اندازی و در طول کار پمپ و ایجاد تکیه گاهی برای پروانه و دیگر اجزاء دوار پمپ از وظایف اصلی محور می باشد.

شافت پمپ تحت تاثیر 5 عامل مخرب قرار دارد :

• تنش پیچشی(torsion stress)
• تنش خمشی (bending stress)
• تنش محوری(axial stress)
• ارتعاش(vibration)
• سرعت بحرانی(critical speed)

پوسته

پوسته پمپ محفظه ای است که سیال را از محیط پروانه جمع اوری می کند.

تقسیم بندی پوسته از لحاظ شکل ظاهری

1. پوسته حلزونی شکل(volute)

این نوع پوسته، حلزونی شکل بوده بطوریکه سطح مقطع ان از زبانه تا لوله خروجی افزایش می یابد. همانطور که در قسمت اساس و عملکرد نیز اشاره شد پوسته به نحوی طراحی می شود که افزایش دبی قادر به جبران کاهش سرعت ناشی از افزایش سطح مقطع شده و سرعت در پوسته ثابت باقی بماند.

هدف از ثابت نگه داشتن سرعت در پوسته، ثابت نگه داشتن فشار استاتیکی در پوسته و جلوگیری از ایجاد نیروی شعاعی بر پروانه می باشد.

2. پوسته افشان

پوسته از لحاظ شکلی دایره ای می باشد و در داخل ان پره های ثابتی وجود دارد که به انها دیفیوزر یا افشاننده می گویند.

تقسیم بندی پوسته از لحاظ تعداد برش ها

1. پوسته یک پارچه
2. پوسته چند تکه

بوش شافت(shaft sleeve)

شافت یکی از اجزاء گران قیمت پمپ میباشد و بنابر این باید از خرابی ان جلوگیری به عمل اورد. برای محافظت شافت در مقابل ساییدگی، زنگ زدگی و خوردگی در قسمت های کاسه نمد و یاتاقان ها از بوش شافت که قابل تعویض می باشد، استفاده می کنند.

بنابراین شافت سالم باقی می ماند و خرابی ایجاد شده تنها تاثیر خود را بر روی بوش شافت خواهد گذاشت.

رینگ های سایشی پروانه و پوسته(wear ring)

از رینگ های سایشی در نواحی که امکان تماس مستقیم پروانه و پوسته با هم وجود دارد استفاده می شود. در صورت فرسایش سطوح تماس، با تعویض رینگ ها می توان مشکل را حل کرد و نیاز به تعویض پروانه و پوسته نخواهد بود.

بنابراین مهمترین کاربرد رینگ های سایشی پروانه و پوسته، جلوگیری از فرسایش مستقیم این دو قطعه است.

رینگ های سایشی از نظر شکل ظاهری به سه دسته تقسیم می شوند:

• رینگ های سایشی ساده
• رینگ های سایشی L شکل
• رینگ های سایشی پله ای

سیستم اب بندی

در نقاط عبوری شافت از داخل پوسته، امکان خروج سیالات و یا ورود هوا به داخل پمپ وجود دارد. برای جلوگیری از خارج شدن سیالات و یا وارد شدن هوا به داخل پمپ، شافت را در این نقاط اب بندی می کنند.

دو نوع سیستم اب بندی وجود دارد:

• اب بندی از نوعpacking
• اب بندی مکانیکال سیل

تفاوت اب بندی از نوعmechanical seal  and  packing  

1. اب بندی مکانیکی برای شافت هایی که حرکت چرخشی دارند به کار می رود و برای شافت های رفت و برگشتی نمی توان از ان استفاده کرد. در حالیکه نوعpacking   برای هر دو حرکت استفاده می شود.
2. در هنگام تعویضpacking  لازم نیست که بقیه قسمت ها از قبیل کوپلینگ و یاتاقان را از پمپ جدا کرد در حالیکه برای تعویض مکانیکال سیل، چون بایستی ان را از داخل شافت بیرون کشید، بنابراین کوپلینگ و یاتاقان را جدا می کنند.
3. در اب بندی از نوعpacking   چون محور پمپ متحرک و لایی ها ثابت هستند از این رو اصطکاک زیادی بین محور و لایی ایجاد می شوند بنابراین لایی ها خیلی زود خراب می شوند. در لایی ها به علت مقاومت در مقابل چرخش یا حرکت رفت و برگشتی مقدار خیلی زیادی از نیروی محرکه پمپ از بین می رود.
4. بر خلاف packing مکانیکال سیل در سرعت های زیاد خوب کار کرده و عمر زیادی دارد.

یاتاقان ها (bearing)

وظیفه یاتاقان های نگهداری راستای صحیح شافت در برابر بار های شعاعی و محوری وارد بر ان می باشد. یاتاقان ها در حقیحت تکیه گاه شافت هستند.

بار وارد بر شافت از راه اجزایی از یاتاقان که دارای تماس لغزشی و یا تماس غلتشی هستند، انتقال می یابد. بنابراین از لحاظ نحوه تماس اجزاء تحمل کننده بار می توان یاتاقان ها را دو دسته rolling bearing  یا یاتاقان های غلتشی و sliding ها یا همان یاتاقان های لغزشی تقسیم بندی نمود.

ژورنال بیرینگ ها یکی از انواع یاتاقان های شعاعی می باشند که از ژورنال و استین تشکیل می شوند.

یاتاقان های غلتشی یاrolling bearing   ها یاتاقان هایی بدون اصطکاک یا anti- friction bearing  نامیده می شوند.عضو غلتان و تحمل کننده بار شعاعی یا محوری در این دو بیرینگ ساچمه و غلتک می باشند.

یاتاقان ها نیاز به وسیله خنک کننده یا دارند تا گرمای تولید شده در انها و یا گرمای ناشی از سیال پمپ شونده را به خارج از محفظه  یاتاقان منتقل کند تا به این ترتیب دمای روانکار و یاتاقان ها در حد مناسب قرار گیرد. برای این منظور از   water jacket استفاده می شود.

Flushing seal system

Flushing  به شش روش اوردن سیال به محفظه اب بندی یک پمپ سانتریفوژ جهت خنک کاری گفته می شود.

این شش روش عبارت هستند از :

• Discharge recirculation
• Suction recirculation line
• Clean liquid from out side source
• Barrier or buffer fluid
• Jacketing
• Quenching

کوپلینگ ها

پمپ های سانتریفوژ بجز پمپ های یکسره(closed pump )  که شافت پمپ و موتور در انها یکی است به موتور محرک خود بوسیله کوپلینگ متصل می شوند. کوپلینگ ها در حقیقت حرکت دورانی موتور را به شافت پمپ منتقل کرده و باعث چرخش شافت و پروانه می شوند.

کوپلینگ ها به دو دسته کوپلینگ های صلب یا rigid coupling  و کوپلینگ های انعطاف پذیر یا flexible coupling تقسیم می شوند.

سیکلون(cyclone separator)

جهت خنک کردن و تمیز کردن مکانیکال سیل، عمل flushing را انجام می دهند. یکی از روش های flushing گرفتن یک line از  discharge و انتقال سیال جهت شستشو و خنک کاری به مکانیکال سیل می باشد.

در صورتی که سیال تمیز بوده و فاقد ذرات جامد باشد، این نحوه شستشو مفید خواهد بود و ایجاد مشکلی در مکانیکال سیل نخواهد کرد. در صورتی که ذرات جامد در داخل سیال وجود داشته باشد، امکان گیر کردن ذرات ما بین سطوح مکانیکال سیل وجود دارد.

ذرات جامد می تواند باعث خراشیدگی stationary و rotating فرسایش سریع ان ها و نشتی مکانیکال سیل و خرابی ان شود و یا ما بین سطوح مکانیکال سیل و شافت گیر کرده و باعث خراشیدگی شافت شود.

بنابراین زمانی که سیال شستشو دهنده حاوی ذرات حامد است، باید به نحوی انها را حذف نمود. برای این منظور از cyclone استفاده می شود.

برای این که سیکلون بتواند ذرات جامد را حذف کند، ذرات جامد باید چگالی معادل 2 برابر سیال را داشته باشند. برای بیشتر پمپ هایی که سیال هیدروکربنی را پمپاژ می کنند به جز در شرایط راه اندازی اولیه که مواد جامد متعددی در لوله ها وجود دارد، در بقیه موارد بیشترین ماده جامد موجود در سیال،کک می باشد.

از مقایسه چگالی coke با سیالات هیروکربنی مشخص است که سیکلون جهت حذف کک مفید نخواهد بود ولی برای پمپ هایی که از دریاچه و یا چاه پمپاژ را انجام می دهند استفاده از سیکلون با توجه به چگالی شن و ماسه و سنگ مفید خواهد بود.

فیلتر و strainer

ورود ذرات جامد به داخل پمپ می تواند باعث انسداد پروانه، فرسایش شافت و پوسته و مشکلاتی از این قبیل شود. برای جلوگیری از بروز مشکلات ذکر شده، با استفاده از فیلتر یا strainer مبادرت به حذف ذرات جامد از سیال می کنند.

تفاوت میان فیلتر و strainer تنها به اندازه مش های استفاده شده بر می گردد. فیلتر برای حذف ذرات خیلی کوچک استفاده می شود، در حالیکه strainer توانایی حذف ذرات بزرگتری را دارد.

تفاوت میان basket strainer  و T_Y strainer

1. اگر میزان ذرات جامد موجود در سیال کم باشد از Y- strainer و T- strainer استفاده می شود ولی در صورتی که میزان ذرات جامد زیاد باشد، بایستی از basket strainer استفاده نمود.
2. Y_T strainer را به صورت افقی و عمودی می توان نصب کرد، در حالی که basket strainer فقط به صورت افقی نصب می شود بنابراین basket strainer فقط در لوله های افقی استفاده می شود.
3. Basket strainer برای گرفتن ذرات جامد از مایعات استفاده می شود ولیY_T strainer را می توان برای گاز ها و مایعات استفاده کرد.
4. افت فشار ایجاد شده در Y-strainer از basket بیشتر است چون فضای ازاد Y-strainer از basket کمتر است.

طراحی و اجرای تصفیه خانه دریاچه پارک ملت، از جمله پروژه های شرکت تیلار در سال 1394 بوده است. نصب دستگاه های فیلترینگ نانو و میکرو، لوله کشی پلی اتیلن با قطر 110، ساخت شاسی دستگاه‌های فیلترینگ، ساخت شاسی مربوط به پمپ کف کش و همچنین نصب پمپ از جمله مواردی بوده است که در این پروژه لحاظ شده است.

تصفیه خانه استخر

اجرای سیستم تصفیه استخر سرسره قایق پرنده در بوستان نهج البلاغه، اجرا شده در بهار سال 95، در قسمت پشت نمازخانه بوستان نهج البلاغه

دیگ چدنی موتورخانه از جمله تجهیزات بسیار پرکاربرد در موتورخانه ساختمان است. این نوع دیگ باتوجه به اینکه به صورت پره پره با استفاده از قالب‌های بزرگ ساخته می‌شود، امکان نصب و اجرار را برای مجری آسان تر می‌کند. اما در مورد تعمیر و نگهداری دیگ چدنی باید موارد دیگر را نیز بررسی کرد

منبع آب گرم موتورخانه چیست؟

برای تامین آب گرم مصرفی ساختمان از منبع آب گرم موتورخانه استفاده می‌شود. منبع آب گرم مصرفی ساختمان می تواند از نوع دوجداره یا کویل دار باشد. طبق استاندارد بهتر است برای ظرفیت های بیشتر از 1000 لیتر از منبع کویل دار استفاده شود.

منبع دوجداره چیست؟

منبع دوجداره یکی از منابع آب گرم موتورخانه است که هم نقش منبع ذخیره آب گرم و هم نقش یک مبدل حرارتی را ایفا می‌کند. منبع دوجداره دارای یک مخزن است که توسط یک لایه بیرونی پوشیده شده است. در لایه بیرونی آب در گردش دیگ موتورخانه جریان می‌یابد و در داخل آن آب سرد ورودی به ساختمان وارد شده و بعد از گرم شدن برای استفاده به ساختمان انتقال می‌یابد. منبع دوجداره طبق استاندارد و برای مسایل بهداشتی باید از جنس گالوانیزه گرم باشد. برای هر واحد مسکونی باید 110 لیتر آب مصرفی در نظر گرفته شود.

سوراخ شدن منبع دوجداره

هر وسیله ای عمری دارد و برای اینکه عمر وسایل مورد استفاده بیشتر شود باید از آنها نگهداری شده و در صورت نیاز تعمیر شوند. منبع دوجداره معمولا بعد از مدت زمان گارکرد خود پوسیده و سوراخ می‌شود. می توان این سوراخ را به مدت کوتاه با جوشکاری برطرف کرد ولی این مدت بسته به نوع جوشکاری بین یک تا 3 ماه دوام دارد. اصول منبع دوجداره بعد از اینکه سوراخ میشود باید تعویض گردد. بیشترین پوسیدگی منبع در قسمت عدسی‌های و در بالای آن تشکیل می‌شود. می توان با بیشتر کردن ضخامت عدسی عمر منبع را تا دوبرابر افزایش داد.

منبع کویل دار چیست؟

مبنع کویل دار در واقع یک مبدل پوسته و لوله است که پوسته به صورت یک مخزن و کویل نقشه لوله را ایفا می‌کند. منبع کویل دار به دو صورت ایستاده و خوابیده یا عمودی و افقی ساخته می شود. انتخاب اینکه چه نوع منبع کویل داری استفاده شود با توجه به شکل موتورخانه و ساختمان کلی موتورخانه تعیین می گردد. منبع کویل دار دارای یک مخزن گالوانیزه است که کویل مسی روی آن نصب شده است. آب داغ دیگ درون کویل مسی جراین می‌یابد و آب مصرفی در مخزن جمع شده و گرم می‌شود. مس به دلیل سادگی در ساخت و انتقال حرارت بالا گزینه مناسبی است. 

مخزن منبع کویل دار که از جنس ورق آهن گالوانیزه شده است بعد از مدتی کارکرد پوسیده شود و باید تعویض گردد. کویل مسی هم بعد از چند سال کارکرد، رسوب می‌ گیرد و باید با اسیدشویی رسوب زدایی شوند تا بازده آنها احیا شود. از طرفی بعد از 2 یا 3 بار اسیدشویی جداره لوله‌های کویل نازک و زبر شده و برای رسوب گرفتن مستعد تر می‌شود و ممکن است بعد از چندبار اسیدشویی کاملا سوراخ شود.

روش‌های بالابردن عمر مخزن گالوانیزه

اگر مخزن گالوانیزه فشار زیادی را تحمل کند زودتر خراب می‌شود. باید توجه داشت که شیر اطمینان که در صورت بیشتر شدن فشار باز شده و فشار مخزن را کاهش می‌دهد به موقع تعویض گردد و چک شود که به خوبی عمل می کند. استفاده از پمپ پشت مخزن باعث افزایش فشار شده 

طراحی و اجرای انواع موتورخانه گرمایشی و سرمایشی از جمله تخصص های اصلی شرکت تیلار است. موتورخانه بخشی از ساختمان است که انرژی مورد نیاز سرمایشی و گرمایشی ساختمان را تامین می‌کندو معمولا از دیدی اهالی ساختمان مخفی است.

تعمیر و نگهداری موتورخانه

عمر یک موتورخانه بین 10 تا 20 سال متغیر است. بعد از گذشت این دوره موتورخانه نیاز به تعمیر دارد. اجزای موتورخانه مانند لوله‌ها، شیرآلات، دیگ، منبع ذخیره آب گرم، پمپ، مشعل بعد از پوسیدگی نیاز به تعمیر و حتی تعویض دارند، و اهمیت تعمیر و نگهداری برای استفاده بهتر و بیشتر از موتورخانه کاملا بدیهی است.

شرکت تیلار (آذر فراز تیلار) فعالیت حرفه ای خود تحت این نام را از سال 1392 آغاز کرده است. در ابتدا این شرکت برای انجام خدمات مربوط به تاسیسات مکانیکی و الکتریکی وارد عرصه رقابت شد و رفته رفته با معرفی پروژه های جدیدتر در پروژه های مربوط به فرآیندهای دارویی، شیمیایی، تاسیساتی، پایپینگ و لوله کشی فعالیت های خود را ادامه داد.

در حال حاضر این شرکت انجام خدمات تعمیرات لوله کشی، عایقکاری ساختمان، نصب و راه اندازی موتورخانه، دیگ و بویلرهای چدنی و فولادی، تعمیر انواع مخازن و نصب مخازن ذخیره و تحت فشار، نصب و تعمیر انواع مخازن و منابع آب گرم مصرفی دو جداره و کویل دار، نصب شیرآلات و تاسیسات بهداشتی ساختمان، ساخت انواع اتاق تمیز، طراحی و اجرای سیستم تهویه مطبوع و سرمایش، و مشاوره در زمینه اجرا و طراحی مخازن ذخیره و تحت فشار را در دست انجام دارد.

از جمله شرکت های مطرح که از خدمات ما استفاده می کنند، میتوان به انرژی اتمی، شرکت ایران خودرو، شرکت های دارویی، بیمارستان های ولیعصر، ونک و... و بسیاری دیگر را نام برد که اسامی آنها در پایین صفحه آورده شده است.

از جمله دیگر شرکت هایی که زیر نظر شرکت تیلار در حال فعالیت هستند می تواند به کلیک صنعت اشاره کرد که در زمینه طراحی و ساخت انواع مخازن فعالیت دارد.

برای سیستم سرمایش موتورخانه معمولا از چیلر استفاده می‌شود. چیلر مانند یک یخچال عمل می‌کند و سیکل آن مانند یک سیکل تبرید عمل می‌کند. چیلر انواع مختلفی دارد. در اینجا به انواع چیلر و طراحی‌های آن اشاره شده است.

انتخاب دیگ

دیگ موتورخانه وظیفه انتقال گرمای تولیدی مشعل به سیال فرآیندی موتورخانه را دارد. درواقع دیگ موتورخانه و مشعل سیستم گرمای مورد نیاز ساختمان را تامین می‌کنند. برای انتخاب دیگ باید ابتدا بار حرارتی کل ساختمان تعیین شود. بار حرارتی کل ساختمان معمولا با علامت Q_t نشان داده می‌شود. این بار مجموع تلفات حرارتی ساختمان و آب گرم مصرفی ساختمان است. با داشتن بار حرارتی کل ساختمان و نوع موتورخانه و سیال فرآیندی برای گرمایش، نوع و ظرفیت دگی مورد نظر تعیین می‌شود. البته قبل از طراحی و انتخاب دیگ باید ضریب اطمینان مورد نظر در بار حرارتی کل ساختمان در نظر گرفته شود. ضریب اطمینان عددی بین 5% تا 20% که این رنج تفاوت به دلیل تفاوت در نوع عایقکاری، مصالح استفاده شده و اتلاف حرارتی موتورخانه و اجناس مورد استفاده است.

اجرای تاسیسات، نصب داکت اسپیلت، اجرای کانال کشی، طراحی و ساخت بوستر پمپ آبرسانی و نصب انواع تجهیزات، تاسیسات وشیر آلات از جمله مواردی بود که در پروژه ساختمان سوپر لوکس سعادت آباد در نظر گرفته شده است.

سختی گیر رزینی موتورخانه

در بسیاری از موتورخانه‌های کوچک سختی‌گیر استفاده نمی‌شود اما عملا برای هر موتورخانه‌ای سختی‌گیر نیاز است. سختی گیر برای کلی سیستم‌های گرمایی و سرمایی چه کوچک و چه بزرگ بسیار مهم است. در سیستم‌های آب گرم ظرفیت سختی گیر بسیار کوچکتر از سیستم‌های بخار یا سیستم‌های سرمایشی با برج خنک کننده است. زیرا در سیستم‌های کوچک سیستم یک بار پرشده و همزمان املاح کلسیمی و منیزمی که باعث سختی آب هستند از آن جدا می‌شوند. درحالت عادی نشتی فقط از شفت پمپ و منبع انبساط صورت می‌گیرد که سیستم را نیازمند آب جبرانی می‌کنند. در موتورخانه‌های مجهز به دیگ بخار و برج خنک کننده که در آنها مصرف آب جبراینی به دلیل تبخیر و زیرآب کشی بالاست سیستم به طور مستمرآب از دست می‌دهد. عملیات سختی‌گیری نقش بسیار پر اهمیت تری پیدا می‌کند.